Entre Mouchin en France et Rumes en Belgique, il y a des points de frontière qui ne sont pas toujours liés à des lieux de contrôles de douane. Le 2 septembre 1944, c’est par ce petit tronçon de route qui relie les deux communes frontalières que le tout premier soldat américain arrive sur le territoire belge au moment de la Libération. Rumes devint le premier village belge libéré lors de la Seconde guerre mondiale.

Aujourd’hui, en reliant les deux villages depuis la Belgique, impossible de ne pas remarquer la Stèle du motard, sculpture de Erik Dupon, inaugurée le 2 septembre 2009 à l’occasion du 65ème anniversaire de la Libération. À quelques centaines de mètres de là, pile sur la frontière entre la Belgique et la France, une plaque rappelle que nous traversons le pont de la Libération.

À quelques kilomètres au sud se trouve, entre Rumegies en France et Brunehaut en Belgique, un passage de frontière avec un autre pont : le pont Cailloux. C’est entre 1855 et 1856 que le pont actuel a été construit. Auparavant, il ne s’agissait que d’une simple passerelle. Ce passage obligé était également celui de la douane, jusque dans les années 1920 : les douaniers n’avaient à cet endroit qu’une simple baraque en planches de bois avant le construction d’une aubette. Un café se situait juste à côté de l’aubette. Le pont Cailloux a aussi une symbolique toute particulière pour les pèlerins de Saint Jacques de Compostelle, car le passage de ce pont est le premier pas en France.

L’aubette a aujourd’hui été rénovée et est devenue un point d’information touristique sur l’Histoire de ce lieu et sur la région frontalière. Depuis 2007, une statue de douanier garde symboliquement l’entrée de l’aubette. L’ancien café est aujourd’hui devenu une habitation.

Deux ponts, deux histoires, mais une volonté de la part des communes françaises et belges de mettre en avant ces lieux emblématiques avec des sculptures, des panneaux d’information ou en y organisant des célébrations. Encore un bon exemple à suivre pour préserver une trace du passé à Callicanes.

Tussen Mouchin in Frankrijk en Rumes in België zijn er grenspunten die niet altijd gekoppeld zijn aan plaatsen van douanecontroles. Op 2 september 1944 arriveerde de allereerste Amerikaanse soldaat op Belgisch grondgebied ten tijde van de Bevrijding via dit kleine weggetje dat de twee grensgemeenten met elkaar verbindt. Rumes was het eerste Belgische dorp dat tijdens de Tweede Wereldoorlog werd bevrijd.

Door vandaag de twee dorpen vanuit België met elkaar te verbinden, is het vandaag onmogelijk om het Gedenkteken van de motorrijder, een beeld van Erik Dupon, dat op 2 september 2009 werd ingehuldigd ter gelegenheid van de 65ste verjaardag van de Bevrijding, niet op te merken. Een paar honderd meter verder, precies op de grens tussen België en Frankrijk, herinnert een plaat ons eraan dat we de Bevrijdingsbrug oversteken.

Een paar kilometer naar het zuiden, tussen Rumegies in Frankrijk en Brunehaut in België, ligt een grensovergang met een andere burg: de Caillou-brug. De huidige brug werd gebouwd tussen 1855 en 1856. Voorheen was het slechts een eenvoudig bruggetje. Deze verplichte doorgang was ook tot de jaren 1920 die van de douane: de douanebeambten hadden op deze plaats alleen een eenvoudige hut van houten planken voordat er een hokje werd gebouwd. Direct naast het wachthuisje was een café gevestigd. De Caillou-brug heeft ook een heel bijzondere symboliek voor pelgrims naar Santiago de Compostela, want het oversteken van deze brug is de eerste stap in Frankrijk.

Het wachthuisje is nu gerenoveerd en is een toeristisch informatiepunt geworden over de geschiedenis van deze plek en de grensstreek. Sinds 2007 bewaakt een standbeeld van een douanebeambte symbolisch de ingang van het wachthuisje. Het oude café is nu een woning geworden.

Twee bruggen, twee verhalen, maar de wens van Franse en Belgische gemeenten om deze emblematische plekken in de kijker te zetten met beelden, informatiepanelen of door er vieringen te organiseren. Nog een goed voorbeeld om te volgen en een spoor van het verleden in Callicanes te bewaren.