ENTRE DUNKERQUE ET NIEUPORT
Le canal Nieuport/Dunkerque ou comme on l’appelle en France, le canal de Furnes est un canal reliant la commune française de Dunkerque à la commune belge de Nieuport.
Le canal fut construit au cours de la première moitié du XVIIème siècle afin de relier les deux communes. Il s’agit du deuxième grand chantier de ce siècle ayant transformé le visage de cette région frontalière après l’assèchement du lac des Moëres. Ce canal est en réalité une partie d’un réseau plus grand entre Anvers et Dunkerque qui fut imaginé afin de contrecarrer la pression exercée par les Pays-Bas sur les ports des deux villes, sous l’égide du royaume d’Espagne à l’époque.
Le canal passe notamment par les communes de Ghyvelde en France et d’Adinkerque en Belgique, ou deux postes de douane contrôlaient les passages entre les deux pays.
Aujourd’hui, les deux postes de douane sont encore visibles, le premier en France a été réhabilité en logement, le second, en Belgique est devenu à l’occasion du projet Interreg 300 ans de frontière un musée de la frontière (fiche d’observation 3).
Le canal de Nieuport/Dunkerque coule de Dunkerque vers Nieuport en passant par Furnes et collecte des eaux venant de France et de Belgique. Géré de manière transfrontalière depuis 1890, la coopération transfrontalière prend encore plus de sens avec le projet Interreg Mageteaux qui vise aujourd’hui à limiter les inondations, en mettant en place un dispositif d’écoulement partagé des eaux du canal.
TUSSEN DUINKERKE EN NIEUWPOORT
Het kanaal Nieuwpoort/Duinkerke of ‘canal de Furnes’ (Veurnevaart) zoals het in Frankrijk wordt genoemd is een kanaal dat de Franse gemeente Duinkerke verbindt met de Belgische gemeente Nieuwpoort.
Het kanaal werd in de eerste helft van de 17e eeuw aangelegd om de twee steden met elkaar te verbinden. Dit is het tweede grote project van deze eeuw dat het gezicht van dit grensgebied heeft getransformeerd na het opdrogen van het meer De Moeren. Dit kanaal maakt eigenlijk deel uit van een groter netwerk tussen Antwerpen en Duinkerke dat was ontworpen om de druk tegen te gaan die Nederland uit oefende op de havens van de twee steden, onder auspiciën van het Koninkrijk Spanje in die tijd.
Het kanaal loopt met name door de gemeenten Ghyvelde in Frankrijk en Adinkerke in België, waar twee douaneposten de doorgangen tussen de twee landen controleerden.
Vandaag zijn de twee douaneposten nog steeds zichtbaar, de eerste in Frankrijk is omgebouwd tot woningen, de tweede, in België, is in het kader van het grensproject Interreg 300 jaar een museum van de grens geworden (informatieblad observatie 3).
Het kanaal Nieuwpoort/Duinkerke stroomt van Duinkerke naar Nieuwpoort via Veurne en verzamelt water uit Frankrijk en België. Grensoverschrijdend beheerd sinds 1890, krijgt grensoverschrijdende samenwerking nog meer betekenis met het project Interreg Mageteaux, vandaag met als doel overstromingen te beperken door een gedeeld stroomsysteem voor de wateren van het kanaal op te zetten.