La borne frontière la plus méridionale

Bray-Dunes est la commune la plus méridionale de France. Elle est frontalière de la commune de La Panne en Belgique. La mise en place d’une borne frontière en 1819 délimitait à l’époque la France, du Royaume des Pays-Bas qui englobait à l’époque l’actuelle Belgique. Puis, en 1830 la Belgique se détacha des Pays-Bas et la borne frontière marqua dès lors, la limite entre France et Belgique. À plusieurs centaines de mètres plus au sud, en rentrant dans les terres, c’est entre les deux communes qu’un poste de douane était installé et contrôlait les allers et venues entre les deux pays jusqu’au début des années 1990.

Entre commerces , services et paysage transfrontaliers

Aujourd’hui, difficile de ne pas louper la reconversion réussie de cet ancien bâtiment de douane devenu une boutique de chocolats au milieu de la route, attirant bon nombre de gourmands et de touristes. Côté belge également, on retrouve l’habituelle station-essence et le magasin de tabac. En longeant la frontière vers le nord, en direction de la mer, nous arrivons sur un sentier de randonnée, le bien-nommé Grenspad, dont la traduction littérale veut dire « chemin frontalier ».

À l’est de ce chemin, sur le versant belge, la réserve côtière naturelle du Westhoek, plus ancienne réserve naturelle de Flandre, datant de 1957, s’étend sur près de 350 hectares. Il est possible d’y randonner et d’y observer les nombreuses espèces végétales comme l’ancolie ou l’hellébore des marais et animales comme les chevaux konik ou la fauvette grisette. Ici les panneaux d’information sont également rédigés en français, ce qui facilite le tourisme frontalier. Sur le versant français, à l’ouest, les Dunes du Perroquet, qui forment avec les dunes de la réserve du Westhoek, un massif dunaire de plus de 600 hectares. À l’instar de sa voisine belge, ici aussi de nombreuses espèces végétales (parnassie des marais, gentiannelle des fanges, etc.) et animales comme le rossignol philomèle y sont installées. Plusieurs sentiers de randonnées sont également praticables sur cette partie française.

Côté français, le tourisme a été mis à l’honneur d’une autre façon également depuis le 22 juin 1958. En effet, le camping du Perroquet a été inauguré à cette date et s’étend aujourd’hui sur environ 28 hectares le long de la frontière avec la Belgique. Au bout du Grenspad, juste avant la plage, un panneau d’information, rédigé dans les deux langues, indique que la borne frontière la plus septentrionale de France est, depuis mars 2021, en restauration et sera prochainement remise à son emplacement d’origine dans le cadre d’un jumelage entre les deux villes frontalières.

De meest zuidelijke grenspaal

Bray-Dunes is de meest zuidelijke gemeente van Frankrijk. Het grenst aan de Belgische gemeente De Panne. Door het plaatsen van een grenspaal in 1819 werd Frankrijk destijds afgebakend van het Koninkrijk der Nederlanden, waartoe ook het huidige België behoorde. In 1830 scheidde België zich van Nederland en sindsdien markeerde de grenspaal de grens tussen Frankrijk en België. Enkele honderden meters verder naar het zuiden, landinwaarts, werd tussen de twee steden een douanepost opgericht die tot het begin van de jaren negentig het komen en gaan tussen de twee landen controleerde.

Tussen winkels, diensten en grensoverschrijdend landschap

Vandaag de dag is het moeilijk om de succesvolle verbouwing te missen van dit voormalige douanegebouw tot een chocoladewinkel in het midden van de weg die veel fijnproevers en toeristen aantrekt. Ook aan de Belgische kant is er het gebruikelijke tankstation en tabakswinkel. Langs de grens naar het noorden, richting zee, komen we op een wandelpad, het toepasselijk genaamde Grenspad, de letterlijke vertaling van ‘chemin frontalier’.

Ten oosten van dit pad, aan Belgische kant, beslaat het kustnatuurreservaat Westhoek, het oudste natuurreservaat van Vlaanderen, daterend uit 1957, bijna 350 hectare. Het is mogelijk om er te wandelen en de vele plantensoorten zoals akelei of moerasnieskruid en dieren zoals konikpaarden of grasmussen te observeren. Hier zijn de informatiepanelen ook in het Frans geschreven, wat grensoverschrijdend toerisme vergemakkelijkt. Aan de Franse kant, in het westen, vormen de Dunes du Perroquet samen met de duinen van het Westhoekreservaat een duinmassief van meer dan 600 hectare. Net als bij zijn Belgische buur zijn ook hier veel plantensoorten (parnassia, gentiaan, enz.) en dieren zoals de nachtegaal te vinden. Ook op dit Franse deel zijn diverse wandelroutes.

Aan Franse kant wordt het toerisme sinds 22 juni 1958 op een andere manier in ere gehouden. De camping Perroquet werd op deze datum ingehuldigd en strekt zich vandaag uit over ongeveer 28 hectare langs de grens met België. Aan het einde van het Grenspad, net voor het strand, geeft een informatiebord in beide talen aan dat de noordelijkste grenspaal van Frankrijk sinds maart 2021 in restauratie is en binnenkort op zijn oorspronkelijke locatie zal worden teruggebracht als onderdeel van een stedenband tussen de twee grenssteden.