Comme entre les deux Comines, un autre village est coupé en deux par la frontière : Leers en France, et Leers-Nord en Belgique, qui fait aujourd’hui partie de la commune d’Estaimpuis.
C’est en 1769, avec le traité de Nimègue, aussi connu sous le nom de traité des Limites, que le roi de France, Louis XV et l’impératrice d’Autriche MarieThérèse se partagèrent l’actuel territoire. Cependant, le tracé précis de la frontière restait à définir dans une région que nul obstacle naturel (fleuve ou montagne) n’imposait aux signataires. C’est la raison pour laquelle les signataires du Traité de paix désignèrent une commission chargée de délimiter les frontières nouvelles. Le travail était ardu car l’enquête portait sur des centaines de kilomètres. Les experts n’avaient pas hésité à trancher dans le vif et plusieurs communes furent coupées en deux. Ce fut le cas de Leers coupée en deux parties en 1780, avec une nouvelle entité appelée « Leers-Nord » rattachée aux Pays-Bas Autrichiens : des bornes sont alors mises en place.
En 1819, Louis XVIII met en place un traité de délimitation entre les Pays-Bas et la France. On enlève à Leers les bornes de 1780 qui sont remplacées par celles de 1819.
C’est à deux pas de cette même borne, à l’angle de la rue Aurèle Guenard en France et de la rue de la Reine Elisabeth (en Belgique) que le poste de contrôle douanier était installé.
Après l’ouverture des frontières au sein de l’espace Schengen, l’ancien poste frontière de Leers-Nord perd peu à peu de son utilité. L’ancien bâtiment de douane avait été réhabilité et était devenu « la friterie de la douane » aujourd’hui fermée.
Ici, au milieu de ce village franco-belge, les traces du passé sont encore visibles : bornes frontières, ancienne barrière et signalétique de douane. Sur le versant belge, un bureau de tabac et un petit supermarché sont présents. Côté français, on trouve uniquement des habitations. Le lieu semble principalement fréquenté par les locaux et ne semble pas drainer un gros passage de véhicule.
À la limite entre Wattrelos, Leers et Leers-Nord, le long du canal de Roubaix, il est intéressant de noter la présence d’une station d’épuration mise en service en 2003 et exploitée par SUEZ, laquelle traite les eaux usées d’environ 420 000 habitants dont 30 000 de l’autre côté de la frontière.
Tussen de twee Komen wordt een ander dorp door de grens in tweeën gesneden: Leers in Frankrijk en Leers-Noord in België, dat nu deel uitmaakt van de gemeente Steenput (‘Estaimpuis’).
In 1769, met het Verdrag van Nijmegen, ook bekend als het Verdrag van de Grenzen, verdeelden de koning van Frankrijk, Lodewijk XV en de keizerin van Oostenrijk Maria Theresa het huidige grondgebied onder elkaar. Het precieze verloop van de grens moest echter nog worden bepaald in een regio, zonder dat een natuurlijke hindernis (rivier of berg) zich aan de ondertekenaars opdrong. Daarom stelden de ondertekenaars van het Vredesverdrag een commissie aan die verantwoordelijk was voor het afbakenen van de nieuwe grenzen. Het werk was zwaar omdat het onderzoek honderden kilometers besloeg. De experts aarzelden niet om ter plaatse te beslissen en verschillende gemeenten werden in tweeën gehakt. Dit was het geval bij Leers dat in 1780 in twee delen werd gesplitst, waarbij een nieuwe entiteit genaamd ‘Leers-Noord’ aan de Oostenrijkse Nederlanden werd toegevoegd: toen werden palen geplaatst.
In 1819 sloot Lodewijk XVIII een afbakeningsverdrag tussen Nederland en Frankrijk. De palen van 1780 worden in Leers verwijderd en vervangen door die van 1819.
Dicht bij dezelfde paal, op de hoek van de rue Aurèle Guenard in Frankrijk en de rue de la Reine Elisabeth (in België), werd de douanecontrolepost geïnstalleerd.
Na het openen van de grenzen binnen het Schengengebied verliest de voormalige grenspost Leers-Noord stilaan zijn nut. Het oude douanegebouw werd opgeknapt en werd de ‘frituur van de douane’ die nu gesloten is.
Midden in dit Frans-Belgische dorp zijn hier de sporen van het verleden nog zichtbaar: grenspalen, oude slagboom en douaneborden. Aan de Belgische kant bevinden zich een tabakswinkel en een kleine supermarkt. Aan de Franse kant staan alleen huizen. De plaats lijkt voornamelijk bezocht te worden door de lokale bevolking en kent geen grote doorgang van voertuigen.
Op de grens tussen Wattrelos, Leers en Leers-Noord, langs het kanaal van Roubaix, is de aanwezigheid van een zuiveringsinstallatie vermeldenswaard, in gebruik genomen in 2003 en geëxploiteerd door SUEZ, die het afvalwater zuivert van ongeveer 420.000 inwoners, waarvan 30.000 aan de kant van de grens.
